Trójbój siłowy (także powerlifting) to sport siłowy składający się z 3 dyscyplin: przysiad ze sztangą, wyciskanie na ławce i martwy ciąg. Trójbój siłowy jest podobny do podnoszenia ciężarów. W obu tych sportach oś podnoszona jest w różnych dyscyplinach, a zawodnik ma trzy próby w każdej z nich. Sportowiec uprawiający trójbój siłowy nazywany jest lifterem, powerlifterem lub ciężarowcem.
Federacje
Na świecie istnieją dwie główne federacje trójboju siłowego, z których każda ma inne zasady wykonywania ćwiczeń i inne zasady dotyczące używanego sprzętu. Są to IPF i GPC juniorów (gdzie nie ma kontroli dopingowej), GPC jest luźniejszą organizacją, ma łagodniejsze zasady i pozwala na mocniejsze koszulki (zobacz Zawody). Inne federacje to WPC czy WUAP.
Zawody
Podnoszący rywalizują z innymi w tej samej kategorii wagowej i wiekowej. Rywalizują najpierw w przysiadzie, potem w wyciskaniu na ławce, a na koniec w martwym ciągu. Zawodnicy są podzieleni na grupy według zgłoszonych prób bazowych. Grupy te nie muszą zależeć od tego, do jakiej kategorii wagowej i wiekowej zalicza się zawodnik, chodzi raczej o to, by występy w danej kategorii były w miarę wyrównane. Zaczynając od zawodnika z najniższą zgłoszoną próbą z tej grupy, a następnie od tych z wyższymi próbami bazowymi. Po wykonaniu próby zawodnik zgłasza ciężar hantla do następnej próby. Zawodnik ma 60 sekund od wywołania na rozpoczęcie próby.
Strój i koszulka w trójboju
W trójboju siłowym, w przeciwieństwie do podnoszenia ciężarów, używa się tzw. superstrojów (ale tylko w dywizji ekwipunku). Są to bardzo obcisłe i twarde koszulki wykonane z syntetycznych materiałów, uszyte tak, by pomagały w najtrudniejszym miejscu podczas danego ćwiczenia. Koszulka jest inna dla każdej dyscypliny. Dzięki tym superkoszulkom zawodnicy osiągają wyższe wyniki niż bez nich (tzw. RAW performance, performance bez koszulki), a sport staje się bardziej atrakcyjny dla widzów. Każda federacja dopuszcza różne rodzaje koszulek. Wielowarstwowe koszulki są dozwolone w GPC.
Pas do wyciskania
Poza koszulkami, stosuje się także bandaże na kolana (zwłaszcza w przysiadach) i na nadgarstki w wyciskaniu na ławeczce. Bardzo ważny jest też pas, który ma 10 cm szerokości na całej długości i chroni strefy ryzyka sportowca. Do wyciskania na ławeczce używa się specjalnego, cieńszego pasa, który zapobiega przesuwaniu się koszulki i tym samym uniemożliwia zawodnikowi wykonanie udanej próby.
Najsłynniejsi zawodnicy to Fedosienko Sergey, Christensen Carl Yngvar i Konovalov Andrey.
Dyscypliny indywidualne
We wszystkich dyscyplinach zawodnik musi stosować się do poleceń sędziego głównego, który mówi mu na przykład, kiedy ma rozpocząć próbę i kiedy może odłożyć sztangę; polecenia różnią się w zależności od dyscypliny. Na zawodach jest w sumie trzech sędziów i każdy z nich ocenia, czy próba została podjęta zgodnie z zasadami i decyduje czy ją przyjąć, czy nie. Dwóch z trzech sędziów musi zaakceptować próbę, aby została ona uznana.
Przysiad ze sztangą
Podnoszący stoi wyprostowany, stopy rozstawione na szerokość barków (lub szerzej) z palcami lekko na bok. Duża sztanga z ciężarem znajduje się na mięśniu trapezowym lub tylnym deltoidalnym. Sędzia daje komendę do przysiadu, aby rozpocząć próbę. Następnie bierzesz głęboki oddech, napinasz wszystkie mięśnie i przenosisz sztangę w dół. Pięty muszą pozostać na macie, a tułów jest lekko pochylony do przodu. Próba jest ważna, gdy górna część uda znajduje się poniżej poziomu kolana. Po tym następuje ruch w górę. Następnie zawodnik musi poczekać na polecenie sędziego, aby odłożyć hantel i umieścić go w stojaku. Technika zależy od proporcji ciała każdego podnoszącego i często znacznie się różni.
Wyciskanie na ławeczce
Podnoszący leży na ławce z nogami na ziemi i pośladkami na ławce przez cały czas. Podnoszący wybiera chwyt dużej sztangi (nie szerszej niż 81 cm pomiędzy wewnętrznymi krawędziami dłoni), po czym wykonuje łuk pleców (zwany mostkiem), który niektórzy podnoszący stosują, aby skrócić drogę i, co ważniejsze, obrócić tułów, aby bardziej zaangażować mięśnie piersiowe – jest to dozwolona technika, ale niektórzy uważają ją za nieodpowiednią. Następnie zawodnik z pomocą ładowaczy chwyta sztangę ze stojaków i czeka na komendę sędziego do startu, kładzie gryf na klatce piersiowej, gdzie musi czekać na komendę do pchania (zatrzymanie hantla na klatce piersiowej jest stosowane ze względu na supinacje na wszystkich zawodach mistrzowskich, tzw. stop-pressure), po czym pcha sztangę w wyciągnięte ramiona i po komendzie do odłożenia może odłożyć gryf do stojaków.
Martwy ciąg
Podnoszący zwrócony jest twarzą do osi sztangi, stopy rozstawione na szerokość ramion (technika klasyczna) lub w szerokim rozkroku (technika sumo), palce stóp lekko na bok. Podnoszący chwyta gryf w skosie w przód z prostymi plecami obiema rękami, najczęściej w tzw. chwycie kombinowanym (mieszanym) (jedna dłoń skierowana w stronę ciała, a druga oddalona od ciała) lub w tzw. chwycie zamkowym (obie dłonie skierowane w stronę ciała z palcami częściowo zachodzącymi na kciuki – chwyt olimpijczyków w podnoszeniu ciężarów). Po tym następuje uniesienie sztangi. Dolna część pleców jest zablokowana w pozycji prostej, a zawodnik podnosi sztangę wzdłuż goleni i ud, aż ramiona będą w pełni wyprostowane i lekko ściągnięte do tyłu, w którym to momencie czeka na komendę sędziego i opuszcza się.