Squash – Przepisy, Sprzęt oraz Historia Sportu


Squash to szybko rozwijający się sport z użyciem rakiet, w który najczęściej grają dwie osoby na krytym korcie, używając gumowej i gąbczastej piłki. Ta forma gry jest czasem określana jako squash singlowy lub softballowy, by odróżnić ją od mniej popularnych odmian tego sportu jak squash deblowy czy hardballowy. Poniżej kilka interesujących faktów o squashu.

Podstawowe informacje o squashu

  • Na całym świecie ponad 20 milionów ludzi regularnie gra w squasha
  • W squasha gra się w ponad 185 krajach

Pomijając liczby:

  • Gra w squasha jest świetną zabawą i posiada ogromną społeczność graczy w każdym wieku.
  • Na świecie Istnieje zawodowa liga squasha mężczyzn i kobiet (PSA World Tour), a najlepsi gracze pochodzą z różnych zakątków świata.
  • Sport ten zyskuje coraz większą popularność i często jest wymieniany na liście kandydatów do udziału w Igrzyskach Olimpijskich (choć dziś squash nie jest dyscypliną olimpijską).

Mimo wszystko wiele osób nigdy o nim nie słyszało. Ewentualnie słyszało, ale nie wie jak squash wypada na tle innych gier. O co zatem chodzi w tym sporcie?

Korzyści wynikające z uprawiania squasha

W ostatnich badaniach magazyn Forbes uznał squasha za najzdrowszy sport świata, pokonując wioślarstwo, wspinaczkę skałkową, pływanie, narciarstwo biegowe, koszykówkę, kolarstwo, bieganie i boks. W badaniu sprawdzono wpływ każdego sportu na wytrzymałość, siłę i gibkość. Oczywiście jakość treningu zależy głównie od wysiłku, jaki w niego wkładasz, ale to daje ci wyobrażenie o korzyściach płynących z gry w squasha.

W badaniu Forbesa zauważono, że squash spala 517 kalorii na pół godziny gry – więcej niż każdy inny sport objęty badaniem. Oznacza to, że w krótkim czasie można zaliczyć świetny trening.

Squash zachęca do dużej ilości biegania. Gonisz za piłką po całym korcie. Gdy oglądasz mecz, squash może nie wyglądać na trudny, ale uwierz mi, że po 30 minutach poruszania się w przód i w tył oraz na boki – a wszystko to przy wymachiwaniu rakietą – będziesz wyczerpany.

Podstawy gry w squasha

Do gry w squasha będziesz potrzebował kilku elementów wyposażenia: piłki i rakiety do squasha dla każdego zawodnika. Najlepiej zaopatrzyć się w buty do squasha, które nie będą brudzić kortu, a także w ochronne okulary.

Każdy punkt zaczyna się od serwu, a potem gracze wymieniają się uderzeniami, aż ktoś wygra zmuszając drugą osobę do popełnienia błędu. Pierwszy gracz, który zdobędzie 11 punktów, wygrywa seta, a pierwszy, który zdobędzie 3 sety – wygrywa mecz.

Zasady punktacji w squashu

Zasady punktacji są dość proste. Żeby wygrać mecz squasha, musisz wygrać trzy sety. Każdy set rozgrywana jest do 11 punktów. Pierwszy zawodnik, który osiągnie 11 punktów, wygrywa set. Jeśli w secie mamy remis 10-10, osoba, która jako pierwsza osiągnie przewagę 2 punktów, wygrywa seta.

W squashu obowiązuje system point-a-rally (lub PAR), co oznacza, że zdobywasz punkt za każdym razem, gdy wygrasz wymianę (w przeciwieństwie do np. siatkówki, gdzie musisz serwować, by zdobyć punkt). Dawniej w squasha grało się do 9 punktów, a punkt można było zdobyć tylko przy swoim podaniu, ale dziś gra całkowicie przestawiła się na punktację PAR.

Zasady serwowania

Każdy punkt zaczyna się od serwu, a potem zawodnicy na zmianę uderzają piłkę, aż ktoś zdobędzie punkt. Serwując, wybieramy jedno z pól serwisowych, z którego będziemy serwować. Dajemy przeciwnikowi czas na ustawienie się po drugiej stronie kortu, przy tylnej ścianie.

Aby zaserwować, zawodnik podrzuca lekko piłkę i uderza ją w poprzek kortu na stronę przeciwnika. Aby serw był prawidłowy, należy:

  • Trzymać jedną stopę w polu serwisowym podczas serwowania
  • Odbić piłkę w przednią ścianę
  • Uderzyć piłkę ponad linią serwisową (piłka nie może dotykać linii, musi być całkowicie ponad nią)
  • Umieścić piłkę w przeciwległej tylnej ćwiartce kortu (chyba że twój przeciwnik pierwszy wykona volley)
  • Utrzymać piłkę w obrębie linii ograniczających

Przysługuje tylko jedna próba serwu. Jeśli nie wykona się dobrego podania, przeciwnik zdobywa punkt.

  • Możesz wykonać serw forehandem lub backhandem, underhandem lub overhandem.
  • Podanie może trafić w boczną lub tylną ścianę kortu, o ile odbije się w przeciwległej tylnej ćwiartce kortu.
  • Jeśli serwujesz i wygrywasz kolejne punkty, to zmieniasz pole serwisowe.
  • Jeśli przeciwnik wygra wymianę, to następnie on serwuje i wybiera, z którego pola serwisowego rozpocznie.

Zasady returnu w squashu

  • Możesz wykonać volleya lub pozwolić na odbicie się piłki od ziemi
  • Twój return musi w pewnym momencie dotrzeć do przedniej ściany, ale może najpierw uderzyć o inne
  • Piłka nigdy nie może wyjść poza kort ani trafić w blachę.

Wymiana piłki

Po serwie zawodnicy wymieniają się uderzeniami, aż ktoś wygra. Każdy z zawodników może zdobyć punkt – nie trzeba być serwującym.

Aby oddać prawidłowe uderzenie i utrzymać wymianę, należy trafić w piłkę zanim odbije się ona dwa razy od ziemi, a twój strzał musi dotrzeć do przedniej ściany. Możesz uderzyć piłkę najpierw w boczną lub tylną ścianę, byleby tylko w końcu dotknęła przedniej. Piłka musi zawsze pozostawać w grze i ponad blachą (TIN), czyli paskiem metalu lub drewna wzdłuż dolnej części przedniej ściany.

Jeśli serwujący wygra wymianę zdobywa punkt i serwuje z drugiego pola serwisowego. Serwujący zmienia pola serwisowe, dopóki przeciwnik nie zdobędzie punktu.

Zakłócenia w grze

Jednym z aspektów squasha jest to, że ty i twój przeciwnik dzielicie tę samą przestrzeń na korcie. Co się stanie, jeśli przeciwnik blokuje dostęp do piłki? Możesz albo grać albo przerwać wołając „LET„. Istnieją trzy możliwe rozwiązania:

  1. Jeśli nie miałeś szans na przejęcie piłki, tracisz punkt. Nazywa się to „no let”.
  2. Jeśli miałeś realną szansę na przejęcie piłki, punkt jest rozgrywany ponownie. Nazywa się to „let”.
  3. Jeżeli byłeś gotowy do uderzenia, ale przeciwnik blokował przednią ścianę lub tor twojego zamachu, wygrywasz bezapelacyjnie. Nazywa się to „stroke”.

Sytuacje te mogą być często niejednoznaczne. W meczu turniejowym sędzia określiłby czy jest to no let, let czy stroke.

W zwykłym meczu obaj gracze muszą w tej kwestii się zgodzić. Jeśli obaj się nie zgadzają, grasz let. Czasami może to być nieco kontrowersyjne więc pamiętaj, by starać się podejmować sprawiedliwe decyzje.

Kort i wyposażenie do gry w squasha

Kort do squasha ma 9,75 m długości i 6,40 m szerokości. Tylna ściana kortu jest zazwyczaj przezroczysta. Z przodu znajduje się dolna belka, która wydaje inny dźwięk po uderzeniu, a jej wysokość wynosi 48 cm. Jeśli ta belka (blacha) zostanie uderzona w grze, to błąd.

Rakieta do squasha

Rakieta do squasha jest trochę większa i cięższa niż rakieta do badmintona, ale jest mniejsza i lżejsza niż rakieta do tenisa. Wymiary i waga rakiety to: max. długość 686 mm, max. szerokość 215 mm, max. długość sprue 390 mm, max. powierzchnia naciągu 500 cm2, max. waga 255 g.

Piłka

Piłka do squasha ma średnicę 40 mm i wagę 24 g. Piłki wyróżniają się tym, że odbijają się od ścian. To odbicie jest reprezentowane przez kolorową kropkę na piłce. Początkujący najczęściej używają piłki z niebieską lub czerwoną kropką, ponieważ bardzo dobrze odbija się ona od ziemi. Z drugiej strony, bardzo dobrzy gracze używają piłki z jedną lub dwiema żółtymi kropkami, która odbija się bardzo słabo (nazywa się ją wolną).

Rozgrzewanie piłki w squashu

Wszystkie piłki po podgrzaniu do optymalnej temperatury odbijają się mniej więcej tak samo. Różnica polega na tym, że każda piłka ma inną temperaturę pracy. Początkujący gracze nie mogą rozgrzać piłki podczas gry tak bardzo jak bardziej zaawansowani, dlatego używają wspomnianych wcześniej piłek z niebieską lub czerwoną kropką, które dobrze odbijają się, gdy są zimne.

Historia Squasha

Na początku XIX wieku pojawiła się kolejna odmiana dobrze już znanej gry w tenisa. Przekonali się o tym więźniowie więzienia Fleet w Londynie, którzy skrócili swój czas za kratkami uderzając piłkę o ścianę wymyślając grę w „Rackets”. Ta gra rozprzestrzeniła się na niektóre angielskie szkoły.

I to właśnie w jednej z tych szkół narodził się nowy sport – squash. Było to około 1830 roku w Harrow School, gdzie grupa uczniów nie mogła dostać się na ruchliwy kort do gry w rakietę. Zaczęli więc ćwiczyć uderzanie w ściany piłką zrobioną z gumy indyjskiej i odkryli, że piłka nie odbija się od ścian, ale „rozpłaszcza” kiedy w nie uderza. Ta odmiana gry szybko stała się tak popularna, że w 1864 roku przy szkole powstały pierwsze cztery korty do squasha, a on został oficjalnie uznany za sport. Pierwsze korty powstawały przy szkołach i uniwersytetach w Anglii, później pojawiły się korty klubowe.

Pierwsze mistrzostwa świata

Squash przeżył wielki rozkwit dopiero po zakończeniu I wojny światowej w latach 20. Tysiące graczy z całego świata zaczęło uprawiać ten sport i zaczęto organizować pierwsze mistrzostwa i mecze. Pierwsze profesjonalne mistrzostwa świata, które odbyły się w Anglii w 1920 roku wygrał C. R. Read (Queens Club) przeciwko A. W. B. Johnsonowi (RAC Club).

W 1907 roku powstało pierwsze stowarzyszenie squasha pod nazwą United States Squash Rackets Association. W 1911 roku Kanadyjskie Stowarzyszenie Squasha (Canadian Squash Rackets Association). W Anglii gra została po raz pierwszy uregulowana przez Squash Committee w 1908 roku, który podlegał Tennis and Rackets Association. W 1928 roku Stowarzyszenie Squash Rackets stało się jednak niezależne.

Budowa kortów na masową skalę

Jonah Barington (Irlandia) i Geoff Hunt (Australia) byli prawdopodobnie najbardziej odpowiedzialni za popularyzację squasha i jego rozwój. Obaj byli jednymi z najlepszych graczy w latach 60-tych i 80-tych i przybliżyli ideę squasha masom sportowców, rozpoczynając ogromny boom na ten sport. Od tego czasu na całym świecie wybudowano 46 000 kortów, a w squasha gra 18 milionów zarejestrowanych zawodników.

W 1966 roku przedstawiciele Australii, Wielkiej Brytanii, Indii, Nowej Zelandii, Pakistanu, RPA, USA, Kanady i Zjednoczonych Emiratów Arabskich zebrali się, by stworzyć podwaliny nowej organizacji – International Squash Rackets Association (ISRF), której pierwsze spotkanie odbyło się 5 stycznia 1967 roku. W 1992 roku ISRF przemianowała się na Światową Federację Squasha (WSF) i zmieniła oficjalną nazwę sportu na po prostu „SQUASH”, w odróżnieniu od wcześniejszej „Squash Rackets”.

Światowa Federacja Squasha

WSF zrzesza obecnie 109 narodowych stowarzyszeń squasha. Obecnie WSF jest odpowiedzialne za egzekwowanie i udoskonalanie zasad, wydawanie specyfikacji kortów, rakiet i innego niezbędnego sprzętu oraz opracowywanie metodologii i systemu nauczania i treningu. Koordynuje również światowy kalendarz turniejów; ogłasza i organizuje Mistrzostwa Świata mężczyzn, kobiet, juniorów (chłopców, dziewcząt) i seniorów, zarówno w grze pojedynczej, jak i podwójnej.

WSF jest członkiem International World Games Association (IWGA), które zrzesza sporty nieolimpijskie oraz międzynarodowych stowarzyszeń sportowych SportAccord i ARISF. Ściśle współpracuje z Międzynarodowym Komitetem Olimpijskim (MKOl), aby squash został włączony jako sport olimpijski. Od squasha wywodzi się kilka innych dyscyplin sportowych (np. ricochet).

Największym graczem w historii squasha jest Jahangir Khan z Pakistanu, który został mistrzem świata w latach 1982-1988.

Kamil

Od 2002 roku interesuje się zakładami bukmacherskimi. Wtedy właśnie postawiłem swój pierwszy kupon u naziemnego bukmachera. Zainteresowanie trwa do dziś dzień i obejmuje takie zagadnienia jak statystyki, prawdopodobieństwa, różnice w dyscyplinach sportu, wpływ czynników na wyniki meczów, jak również poszukiwanie błędów w kursach bukmacherskich.

AKTUALNE POSTY