Pięciobój nowoczesny to sport łączący dyscypliny techniczne i fizyczne (strzelectwo, szermierkę, jeździectwo, pływanie i biegi). Są to dyscypliny, które jeszcze w ubiegłym wieku należały do podstawowych wymagań stawianych żołnierzom; przed II wojną światową sport był domeną oficerów i żołnierzy zawodowych. Od 1912 roku pięciobój nowoczesny jest dyscypliną olimpijską (kobiety startują w pięcioboju na Igrzyskach dopiero od 2000 roku).
Występy w każdej dyscyplinie są punktowane, a punkty są następnie przeliczane na handicap czasowy na początku biegu finałowego (4 punkty oznaczają handicap 1 sekundy). O kolejności w rankingu decyduje kolejność biegaczy na mecie.
Nazwa „nowoczesny” odróżnia ten pięciobój od klasycznego starożytnego pięcioboju (skok w dal, rzut oszczepem, rzut dyskiem, bieg i zapasy), w którym rywalizowano na starożytnych igrzyskach olimpijskich.
Strzelanie
Pistolet pneumatyczny jest wystrzeliwany z pistoletu pneumatycznego kalibru 4,5 mm (.177″) do celu o średnicy 155 mm oddalonego o 10 m (6 stóp). Cel jest podzielony na dziesięć kręgów. Zawodnicy mają do dyspozycji dwadzieścia strzałów (w sztafecie tylko dziesięć) i limit czasu 40 sekund na każdy strzał. Za wykonanie 172 kółek pięcioboju pięcioboista otrzymuje 1000 punktów, za każde kółko powyżej lub poniżej tej granicy wynik jest korygowany o 12 pkt.
Od 1 stycznia 2009 roku obie dyscypliny – strzelectwo i bieg – zostały połączone w jedną wspólną część, podobnie jak w biathlonie. Całkowita długość trasy biegowej wynosi 3200 m i jest podzielona na trzy kilometrowe odcinki. Przed każdym odcinkiem biegowym zawodnicy strzelają do tarczy 59,5 mm oddalonej o 10 m na specjalnie skonstruowanej strzelnicy. Maksymalny limit czasu dla każdej serii wynosi 50 sekund, podczas których pięcioboiści muszą trafić 5 razy w wyznaczony cel w jak najkrótszym czasie. Liczba strzałów nie jest ograniczona, czas spędzony na strzelnicy i torze biegowym sumuje się.
Szermierka
Szermierka odbywa się na miecze, a pojedynki odbywają się na planszy o wymiarach 14×1,5 m. W konkurencji indywidualnej szermierka jest szermierką „każdy przeciwko każdemu” o jeden zwycięski strzał. Jeśli nikt nie wygra w limicie czasowym jednej minuty, obaj przeciwnicy zostają uznani za przegranych. Wygranie 70% pojedynków oznacza 1000 punktów pentatlonu. W klasycznych zawodach finałowych z udziałem 32 uczestników jedno zwycięstwo jest warte 28 punktów. Ta różnica punktowa odpowiada różnicy czasowej 7 s w ostatnim biegu.
W biegu sztafetowym każdy członek drużyny ma ustaloną klasyfikację drużynową i rywalizuje tylko z identycznie obsadzonymi przeciwnikami z innych drużyn przez trzy rzuty. Ponownie, 70% wszystkich zwycięskich trafień przyniesie drużynie 1000 punktów, wartość jednego zwycięstwa zależy od liczby drużyn w zawodach i wynosi zazwyczaj około 12 punktów. Pozostałe zasady są takie same jak w przypadku konkursu indywidualnego.
Pływanie
Konkurencja indywidualna obejmuje zawody na 200 m stylem dowolnym według przepisów pływackich FINA. Próg punktowy 1000 punktów w pięcioboju odpowiada czasowi 2:30.00 w kategorii mężczyzn i 2:40.00 w kategorii kobiet. Każde 0,33 s jest warte 4 punkty, co odpowiada handicapowi czasowemu w wysokości 1 s w finałowym wyścigu.
W wyścigu sztafetowym płynie się 3×100 m stylem dowolnym. W kategorii mężczyzn 1000 punktów oznacza czas 3:15,00, w kategorii kobiet 3:30,00. Zawody mogą odbywać się tylko w basenach spełniających standardy FINA lub UIPM.
Jazda konna
Jest to wydarzenie związane ze skokami do parku. Parkour składa się z dwunastu płotków lub piętnastu skoków. Zgodnie z zasadami UIPM, regularny parkrun musi zawierać przynajmniej siedem skoków o wysokości 120 cm w kategorii seniorów, co odpowiada poziomowi jeździeckiemu „L”. Konie są dostarczane przez organizatora, a zawodnicy losują. Zawodnik ma 20 minut na zapoznanie się z koniem przed właściwym przejazdem konkursowym i ma możliwość wykonania pięciu skoków próbnych. Za bezbłędne ukończenie skoków w limicie czasu otrzymuje się 1200 punktów pięcioboju. Każdy bezbłędnie wykonany skok wart jest 80 punktów. Wszystkie błędy na trasie skoków oraz przekroczenie limitu czasu są karane utratą punktów zgodnie z wartościami podanymi w tabeli (np. złamanie konturu przeszkody: -28 pkt, odmowa posłuszeństwa koniowi: -40 pkt, upadek konia lub jeźdźca: -40 pkt, przekroczenie limitu czasu o 1 s: -4 pkt, itd.)
W biegu sztafetowym trasa składa się z dziewięciu oddzielnych skoków, które każdy członek drużyny pokonuje na swoim zaprzęgu. Jazda jest systemem przekaźnikowym z przekazaniem w strefie przekazania. Błędy są ponownie karane zgodnie z odpowiednimi tabelami.
Biegi przełajowe
Na koniec odbędzie się bieg przełajowy na 3000 m. Trasa jest ograniczona tylko niektórymi parametrami: maksymalnym nachyleniem, całkowitym przewyższeniem i minimalną długością jednego okrążenia. Różnice czasowe na starcie odpowiadają różnicom punktowym pomiędzy zawodnikami po czterech zawodach, przy czym 1 s odpowiada 4 punktom pięcioboju. Czas 10:00.0 dla mężczyzn i 11:20.0 dla kobiet oznacza 1000 punktów w pięcioboju. Czas biegu jest zwykle silnie uzależniony od profilu trasy.
W rywalizacji sztafet uwzględnia się zawody 3×1500 m. 1000 punktów przyznaje się w kategorii mężczyzn z czasem 14:15.0, natomiast u kobiet próg 1000 punktów jest na poziomie 15:30. Kolejność na mecie biegu odpowiada ogólnej kolejności w pięcioboju.
Zmiana zasad
W 2009 roku program został zmieniony: finałem stała się kombinacja biegu i strzelania. Po ukończeniu szermierki, pływania i parkrun, zawodnikom przydzielane są przedziały czasowe zgodnie z ich wynikami (podobnie jak w metodzie Gundersena w kombinacji norweskiej), w których wybiegają na trasę o długości 3200 m, na której znajdują się cztery stacje strzeleckie. Cel o średnicy 6 cm zostaje ostrzelany z odległości 10 metrów. Ten, kto zaliczy pięć udanych trafień, może kontynuować zawody; w przypadku niepowodzenia uczestnik przeładowuje i kontynuuje strzelanie (czas spędzony na strzelnicy jest ograniczony do 50 sekund). Nowy system jest uważany za bardziej atrakcyjny dla widzów, którzy mogą określić ogólną klasyfikację pięcioboju za pomocą jednego spojrzenia na trasę.