Ninjutsu dosłownie tłumaczona jest jako „sztuka ninja”. Tłumaczona też jako „sztuka wytrwałości – nin jutsu” (także „sztuka ukrywania się”), była określeniem zestawu umiejętności w feudalnej Japonii, które zostały opanowane przez grupę ludzi znanych jako ninja. Osoby specjalnie wyszkolone do szybkiego obezwładniania przeciwnika gołymi rękami (jujutsu), szpiegostwa, zabójstw, sabotażu (zazwyczaj podpaleń) i partyzantki (zasadzek).
Ninjutsu zaczęło się jako zestaw umiejętności przetrwania opracowany przez grupę ludzi żyjących w japońskiej prowincji Iga. Ludzie ci byli samowystarczalni i mieli silną pozytywną relację z naturą. Techniki te były używane do polowań i walki i ewoluowały w strategiczną podstawę sztuki walki ninjutsu. Klany Ninja używały tych sztuk, aby zapewnić sobie przetrwanie w czasach politycznych niepokojów. Ninjutsu obejmowało także sztuki maskowania, unikania, kamuflażu, łucznictwa, medycyny, materiałów wybuchowych i trucizn.
Użytkownicy, a raczej mistrzowie tej sztuki, pracowali jako zabójcy do wynajęcia i byli związani z działaniami, które zawsze były uważane za nieczyste i przestępcze, a w razie złapania groziła im okrutna śmierć. Chociaż na ninjutsu mógł mieć wpływ chiński zbiór zasad Sun Tzu, ninjutsu jest uważane za rdzennie japońską sztukę.
Filozofia Buddyzmu Zen w Ninjutsu
Ważną częścią ninjutsu, oprócz treningu fizycznego (bu-jutsu), jest tzw. trening duchowy, szczególnie poprzez medytację. Spopularyzowane zostały już medytacyjne pozycje rąk, które mają przypominać konkretne siły, których należy być świadomym, powtarzać je, przygotowywać się do nich, używać ich jako inspiracji w przewidywanych sytuacjach, a nawet postrzegać je jako duchy, do których można się modlić:
- Tworzenie
- Mądrość
Przygotowanie mentalne to także pogodzenie się z sytuacją, zaakceptowanie jej, że gdy wojownik z góry zdaje sobie sprawę z możliwych i złych konsekwencji, jest na nie przygotowany, a podczas walki nie są one nie tylko zaskoczeniem opóźniającym myślenie o właściwej reakcji, ale także akceptacją możliwości porażki, zagrożenia wojownika czy nawet jego śmierci. Dzięki temu przygotowaniu psychicznemu (i ułożeniu relacji osobistych) wojownik osiąga nadludzkie zdolności, zwłaszcza szybkie reakcje. To przygotowanie jest częścią o wiele bardziej ogólnego japońskiego rozumienia roli wojownika (podejścia do życia w ogóle), drogi wojownika (bu-do), która opiera się na japońskim buddyzmie zen.
18 rodzajów Ninjutsu
18 umiejętności ninja zostało po raz pierwszy spisanych w zwojach Togakure Ryu, a według Bujinkan zwoje te stały się dyrektywą dla wszystkich szkół ninjutsu, które zapewniały kompletny trening. Jednak według Bujinkan umiejętności ninja były często studiowane w tym czasie co 18 umiejętności samurajskich. Mimo że niektóre umiejętności są identyczne dla obu sztuk, były one wykorzystywane do różnych celów.
18 zdolności ninja:
- Seishin Teki Kyoyo (Doskonałość umysłu)
- Taijutsu (walka bez broni, używanie własnego ciała jako broni)
- Kenjucu (walka mieczem)
- Bodjutsu (walka na kije)
- Shurikenjutsu (rzucanie nożami i innymi ostrymi przedmiotami)
- Sojucu (walka włócznią)
- Naginatajutsu (walka z naginatą)
- Kusarigamajutsu (walka łańcuchem i sierpem)
- Kayakujutsu (pirotechnika i materiały wybuchowe)
- Hensojutsu (przebrania)
- Shinobi-iri (ukrywanie się i infiltracja)
- Badjutsu (horsemanship)
- Sui-ren (wiedza o wodzie)
- Boryaku (strategia wojskowa)
- Choho (szpiegostwo)
- Intonjucu (uniki i przebrania)
- Tenmon (meteorologia)
- Chi-Mon (geografia)
Szkoły ninjutsu
Bujinkan Dojo, któremu przewodniczy Masaaki Hacumi jest jedną z 3 organizacji zajmujących się nauczaniem ninjutsu. Jednak Hacumi stwierdził, że zaadaptował sztukę ninjutsu tak, by lepiej pasowała do współczesnego świata. Jego dojo składa się z dziewięciu odrębnych szkół tradycyjnych japońskich sztuk walki, z których tylko 3 uczą prawdziwej sztuki ninjutsu.
Istnieją jeszcze 2 inne znane organizacje, które uczą ninjutsu. Są to Genbukan, prowadzony przez Shoto Tanemurę, który opuścił Bujinkan w 1984 roku oraz Jinenkan, prowadzony przez Fumio Manakę, który opuścił Bujinkan w 1996 roku. Oboje zdobyli tzw. Menkyo Kaiden – certyfikat potwierdzający znajomość wszystkiego, czego uczy ich szkoła. Dlatego są w stanie sami nauczać.
Jest tam również szkoła ninjutsu, Banke Shinobinoden, której liderem jest Sōke Jinichi Kawakami. Twierdzi, że jest ostatnim sōke i jedynym spadkobiercą autentycznego ninjutsu z prowincji Iga.
Sztuka szpiegowania ninja nie jest już dziś nauczana, ponieważ nie jest użyteczna i przyciąga osoby o niedorzecznych ideach.