Szklanka jest do połowy pełna. Optymizm jest (z oczywistych względów) dobrą cechą charakteru ponieważ pod wieloma względami czyni życie prostszym i przyjemniejszym. Jednak nie zawsze tak jest. W zakładach bukmacherskich na przykład, Twoja optymistyczna natura może stać się bardziej wadą ponieważ optymizm może mieć negatywny wpływ na ogólne wyniki.
Błędne założenia optymistów
Optymiści często ulegają jednemu wielkiemu błędowi. Uważają, że w porównaniu z innymi ludźmi częściej przytrafiają im się rzeczy pozytywne i odwrotnie, rzadziej doświadczają rzeczy negatywnych. Błąd optymizmu wpływa na nasze życie w wielu dziedzinach, z których niektóre są istotne dla naszych zakładów.
Każdy chce być tym „staruszkiem, który nadal pali”
Doskonałym przykładem optymistycznego błądzenia są niektórzy palacze. Ludzie ci uważają, że mają znacznie mniejsze ryzyko zachorowania na raka płuc niż inni. Zgodnie z tą samą logiką wielu ludzi uważa, że nie grozi im uzależnienie od alkoholu czy hazardu.
Oczywiście to tylko kilka typowych przykładów, ale ważne jest, by zauważyć, że błąd optymizmu nie występuje tylko w tych dość drastycznych przypadkach. Wręcz przeciwnie – jest to część naszego codziennego życia, a więc logicznie rzecz biorąc także zakładów sportowych.
4 czynniki optymistycznego błędnego myślenia
Na błąd optymizmu składają się cztery główne czynniki:
- Cele
- Błędy poznawcze
- Błąd informacyjny
- Twój nastrój (efekt ukryty)
1) Cele – twoje pragnienia i rzeczywistość
Dostosowujesz swoje rozumowanie do swojego celu
Optymizm ma jedną bardzo oczywistą zaletę – optymiści czują się dobrze. Tak długo jak potrafisz zachować optymizm, będzie ci łatwiej stłumić wątpliwości i negatywne emocje. Z tego powodu ludzie mają tendencję do poszukiwania informacji, które wzmacniają ich optymistyczne nastawienie, podczas gdy informacje o przeciwnym charakterze są ignorowane. Ten błąd jest ściśle związany z innymi czynnikami, z których jeden omówiliśmy w innym artykule.
Możesz sprawdzić te błędy w bardzo prosty sposób – po prostu zdecyduj się postawić na zwycięstwo drużyny B i zapisz analizę meczu. Zazwyczaj będziesz szukał argumentów, które wspiera twoją pierwotną teorię. W rzeczywistości jednak powinieneś szukać kontrargumentów, abyś mógł obiektywnie ocenić czy Twoja decyzja o obstawianiu ma szansę powodzenia.
Kontrola i iluzja kontroli
Poczucie kontroli jest wzmacniane przez twój optymistyczny pogląd na sprawę – w wielu przypadkach aż do przesady. Klasycznym przykładem jest jazda samochodem. Wydaje nam się, że jeśli jesteśmy za kierownicą to szanse na wypadek są mniejsze.
Mamy tendencję do zapominania, że nawet najlepsi kierowcy są w pewnym stopniu zdani na łaskę innych kierowców samochodów. Niezależnie od tego jak wielkie są nasze umiejętności (a zazwyczaj nie są one tak wielkie, jak nam się wydaje), dużą rolę odgrywa także nasze otoczenie, czyli czynniki, na które nie mamy wpływu. Trzymanie się swojego pasa ruchu jest oczywiście świetnym pomysłem, ale nawet to nie uchroni cię przed jakimś szaleńcem, który wjedzie nam pod koła.
Obstawianie zakładów daje Ci również poczucie kontroli, jednak to uczucie jest przeceniane. Faktem jest, że ostateczne wyniki meczów sportowych są często o wiele bardziej przypadkowe niż się spodziewamy. Widzisz czerwone kartki, odbite strzały, złe decyzje sędziów i tak dalej.
Z tych właśnie powodów powinieneś zawsze przypominać sobie, że masz praktycznie jedyną kontrolę nad tym, jakie kursy akceptujesz przy danej okazji do obstawiania. Nigdy nie masz kontroli nad faktycznym wynikiem. Dlatego właśnie zakłady z kursami nie polegają na wytypowaniu zwycięzcy, ale na uzyskaniu wystarczająco wysokich kursów (value).
2) Fałsz poznawczy – Nie jesteśmy obiektywni
Nasz optymizm jest karmiony kilkoma błędami poznawczymi takimi jak heurystyka reprezentacyjna. Mówiąc prościej oznacza to, że kiedy coś porównujemy, myślimy zazwyczaj w kategoriach ogólnych stereotypów – zamiast myśleć szczegółowo o rzeczywistej, indywidualnej sytuacji. Ten sposób myślenia jest bardziej ekonomiczny dla mózgu, ale niestety często prowadzi nas do podejmowania złych decyzji.
Na przykład wracając do tematu wypadku samochodowego, kierowcy są bardziej skłonni skojarzyć wypadek ze złym kierowcą niż z przeciętnym. A to z kolei wiąże się z tym, że nie wierzymy iż wypadek może nam się przydarzyć, bo jesteśmy dobrymi kierowcami (a często tak nie jest). W rzeczywistości według badań naukowych, ponad 90% kierowców uważa, że ich umiejętności prowadzenia samochodu są ponadprzeciętne. Właściwie jest to niemożliwe.
Jeśli chodzi o obstawianie, czynnik ten wpływa na nasze myślenie o drużynach gospodarzy i gości. Tak, zespoły gospodarzy często wygrywają, ale nie jest to przesądzone. Dlatego zawsze trzeba się skupić na konkretnym meczu i czynnikach z nim związanych. Nie możesz myśleć ogólnikami.
3) Fałszywość informacyjna – ignorowanie niektórych informacji
Ten błąd polega na tym, że wiemy o sobie o wiele więcej niż o innych. Jednocześnie mamy tendencję do traktowania informacji, których nie mamy tak jakby w ogóle nie istniały. W rezultacie mamy skłonność do niedoceniania ryzyka spowodowanego przez nieznane nam czynniki.
Ataki terrorystyczne z 2001 roku są tego klasycznym przykładem. Wcześniej praktycznie nikt nie spodziewał się ataku na podobną skalę, ponieważ współczesne społeczeństwa nigdy w przeszłości nie doświadczyły czegoś takiego. Innym paradoksem jest to, że po tych atakach ryzyko kolejnych jest wręcz przeciwnie, znacznie przeszacowane.
Ten mechanizm jest również bardzo ważny dla zakładów. Zazwyczaj niedoświadczeni gracze posiadają szeroką wiedzę na temat kilku drużyn, które lubią, ale często wiedzą bardzo niewiele o innych w danej lidze. W takiej sytuacji konieczne jest, aby obstawiający obiektywnie ocenili mocne i słabe strony obu zespołów. Nie wolno im ignorować żadnych informacji. W przeciwnym razie nie będą podejmować optymalnych decyzji dotyczących zakładów.
4) Nastrój
Bardzo prosty punkt – kiedy jesteś w dobrym nastroju, świat od razu staje się weselszy. Kiedy jesteś zakochany, cały świat wygląda przyjemniej i to samo dzieje się na przykład po wygranej w zakładach bukmacherskich.
Niestety ma to negatywny wpływ na osąd. Jeśli jesteś w dobrym nastroju, będziesz podejmował decyzje z większą dozą optymizmu niż byłoby to właściwe, ponieważ często będziesz podejmował je w oparciu o uczucia. To zachowanie jest jeszcze silniejsze, jeśli ostatnio dobrze Ci się powodziło (miałeś dobrą passę w zakładach).
Najgorszy scenariusz to ten, w którym obstawiasz po pijanemu. Jeśli chcesz odnieść sukces w zakładach musisz zachować trzeźwość umysłu i podejmować decyzje w oparciu o solidne dane, a nie o uczucia.